Ngày 11/7/1950, Bác Hồ ký sắc lệnh 125 SL: Ấn định luật lệ bài trừ bệnh truyền nhiễm gia súc. Đây là văn bản Pháp luật đầu tiên của nước ta về công tác Thú y, đánh dấu mốc lịch sử cho sự ra đời và phát triển của ngành Thú y Việt Nam và cũng là nền tảng của hệ thống pháp luật về thú y hiện nay. Ngày 12/7/2005, Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định số 664/QĐ-TTg về việc hằng năm lấy ngày 11/7 là “Ngày truyền thống của ngành Thú y Việt Nam”. Đây chính là sự ghi nhận đối với những đóng góp to lớn của ngành những năm qua trong công cuộc xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước.

Tại Thủ đô Hà Nội, với 70 năm ngành Thú y xây dựng và phát triển cũng có biết bao nhiêu thăng trầm, thay đổi về cơ cấu tổ chức, chức năng nhiệm vụ để triển khai các hoạt động chuyên môn, một nhiệm vụ chính trị quan trọng đó là phát triển chăn nuôi và đảm bảo an toàn dịch bệnh cho động vật, đàn gia súc gia cầm trên địa bàn Thành phố.

Về công tác tổ chức, hệ thống ngành 70 năm qua có biết bao thay đổi đáng ghi nhận để hàng năm mỗi người làm công tác Thú y từ tỉnh, thành phố đến quận, huyện, thị xã gặp nhau để ôn lại một chặng đường đã qua, một truyền thống đầy ắp những kỷ niệm. Ở thập kỷ 60 – 70 hệ thống Thú y cấp tỉnh còn mang tên trạm Thú y, cấp quận huyện chỉ là bộ phận thú y thuộc phòng Nông nghiệp và PTNT, đến thập kỷ 80 ở cấp tỉnh thành phố chuyển thành Chi cục Thú y, cấp huyện chuyển thành Công ty Thú y hoặc Công ty dịch vụ Nông nghiệp, mỗi quận huyện lại có một tên gọi khác nhau. Đầu Thập Kỷ 90, theo Pháp lệnh Thú y năm 1993, hệ thống Thú y cấp tỉnh chuyển thành Chi cục Thú y, cấp huyện có các Trạm Thú y để thực hiện chức năng Quản lý nhà nước về công tác Thú y. Đặc biệt hệ thống thú y cấp xã, phường trong giai đoạn này thì chưa được quan tâm thực sự, chỉ là hệ thống cán bộ xã chuyên làm làm dịch vụ, có nơi thì được trả bằng thóc, có nơi trả công theo vụ, một năm người làm công tác thú y hàng ngày lăn lộn với công việc (đêm hôm gắn bó với trâu bò, lợn gà …) đầy gian nan vất vả, cả những nguy hiểm đến tính mạng song cũng chỉ được tính công bằng vài ba chục kg thóc.

Đến năm 2013, với sự tham mưu tích cực của Chi cục Thú y, sự quan tâm chỉ đạo quyết liệt của Sở Nông nghiệp và PTNT đã tham mưu đề xuất UBND Thành phố trình HĐND Thành phố ban hành Nghị quyết 04, trong đó hệ thống Thú y xã, phường đã được quan tâm, trú trọng từ Thành phố đến xã phường, đặc biệt hệ thống thú y đã được quan tâm đến tận thôn, xóm. Nhân viên Thú y xã được trả công lao động như một viên chức, đây chính là hạt nhân trong hệ thống quản lý giám sát đàn vật nuôi, giám sát dịch bệnh, có vai trò quan trọng trong việc phát hiện nhanh và tham gia xử lý các ổ dịch kịp thời, không để dịch bệnh lớn xảy ra. Có thể nói, khi hệ thống Thú y được quan tâm từ thành phố đến quận huyện, xã phường ngành Thú y đã có bước chuyển mạnh mẽ trong các hoạt động chuyên môn được Thành phố, Sở, các cấp các ngành đánh giá ghi nhận.

Năm 2018, lại một lần Chi cục Thú y được bổ sung chức năng nhiêm vụ và một tên mới được đồng hành, đó là cùng với nhiều tỉnh thành trong cả nước Chi cục Thú y được mang tên “Chi cục Chăn nuôi và Thú y Hà Nội” trên cơ sở sáp nhập Chi cục Thú y và Phòng Chăn nuôi thuộc Sở Nông nghiệp và PTNT. Đến nay đã cơ bản ổn định về công tác tổ chức với 05 phòng chuyên môn 32 đơn vị trực thuộc với tổng số công chức, viên chức, người lao động làm việc tại Chi cục và các đơn vị trực thuộc là 284 người. Đội ngũ thú y xã, phường, thị trấn 579 người và 2.181 thú y viên thôn, bản. Cả hệ thống đã và đang vận hành thực hiện nhiệm vụ chính trị là “Phát triển chăn nuôi và phòng chống dịch bệnh động vật”.

Với bề dày 70 năm, xây dựng và phát triển, với sự cố gắng nỗ lực của cả hệ thống ngành đã gặp hái được những thành tựu lớn, quan trọng được các cấp các ngành ghi nhận đó là:

Về công tác phát triển chăn nuôi:

Là Thủ đô song hiện Hà Nội có tổng đàn gia súc gia cầm lớn đứng ở tốp đầu cả nước với tổng đàn gia cầm 36 triệu con, đàn lợn 1,3 triệu con (thời điểm trước Dịch tả lợn Châu phi là 1,87 triệu con), đàn trâu bò 153 ngàn con, đàn chó mèo khoảng 470 ngàn con. Đặc biệt chất lượng đàn gia súc gia cầm những năm qua được cải thiện đáng kể về chất lượng giống.

Với vai trò tham mưu, Chi cục đã thực hiện tốt việc xây dựng kế hoạch tái cấu trúc ngành chăn nuôi. Hướng dẫn chăn nuôi an toàn sinh học; xây dựng quy hoạch phát triển chăn nuôi theo vùng xã trọng điểm chăn nuôi quy mô lớn ngoài khu dân cư gắn với mạng lưới giết mổ, chế biến, tiêu thụ sản phẩm. Thực hiện tốt công tác quản lý các sơ sở sản xuất, kinh doanh thức ăn chăn nuôi; giống vật nuôi trên địa bàn Thành phố. Tập trung tham mưu các chính sách về phát triển chăn nuôi mà điển hình là Chính sách nâng cao chất lượng giống gia súc gia cầm cho các hộ chăn nuôi. Chính sách khuyến khích đầu tư xây dựng cơ sở sơ chế, chế biến, bảo quản giống. Chính sách khuyến khích đầu tư cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm tập trung, hỗ trợ chi phí vật tư, hóa chất cho công tác tiêm phòng cho gia súc. Chính sách hỗ trợ khuyến khích phát triển hợp tác, liên kết trong sản xuất, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp và xử lý môi trường chăn nuôi trên địa bàn Thành phố. Từ đầu năm 2020 đến nay, tập trung tham mưu Thành phố xây dựng Nghị quyết quy định về khu vực không được phép chăn nuôi và chính sách hỗ trợ di dời các cơ sở chăn nuôi ra khỏi khu vực không được phép chăn nuôi trên địa bàn Thành phố theo Luật Chăn nuôi (ngày 7/7/2020 đã được HĐND Thành phố thông qua)

Về công tác phòng, chống dịch bệnh gia súc gia cầm:

Khi Luật Thú y có hiệu lực từ 01/7/2016, cả hệ thống ngành Thú y Hà Nội tập trung, triển khai, tuyên tryền hướng dẫn để các cấp chính quyền đưa Luật Thú y vào thực tiễn cuộc sống. Chi cục đã tham mưu kịp thời để Thành phố giữ nguyên và nâng cao hiệu quả hoạt động mạng lưới tại cơ sở, nhất là hệ thống thú y xã, phường, thôn bản ở các quận, huyện. Hàng năm thực hiện có hiệu quả công tác xây dựng kế hoạch phòng chống dịch bệnh gia súc, gia cầm trình UBND Thành phố phê duyệt. Tổ chức tốt việc tiêm phòng vắc xin định kỳ và bổ sung cho đàn vật nuôi, hàng năm chỉ đạo tổ chức 5 - 6 đợt tổng VSTĐ trên địa bàn toàn Thành phố. Chỉ đạo, triển khai có hiệu quả việc kiểm tra việc xuất, nhập động vật, gia súc gia cầm trên địa bàn Thành phố. Đã tham mưu UBND Thành phố ban hành Quyết định số 761/QD-UBND ngày 17/02/2020 về việc phê duyệt “Mạng lưới cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm tập trung”.

Những năm qua tập trung cao độ cho công tác quản lý chó nuôi trên địa bàn các quận nhằm ngăn chặn bệnh dại và hơn thế nữa đảm bảo cho du lịch, người nước ngoài sinh sống tại Thủ đô thấy được hình ảnh của một Thủ đô xanh, sạch, đẹp quan tâm đến “Phúc lợi động vật” đó chính là việc tăng cường quản lý chó nuôi. Đến nay 2 quận (Thanh Xuân, Tây Hồ) đã được công nhận Vùng an toàn bệnh dại; 44 cơ sở chăn nuôi gia súc an toàn dịch bệnh đối với các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

Trong công tác chống dịch, nhất là đối với các dịch bệnh nguy hiểm (như Cúm gia cầm, Tai Xanh, Lở mồm long móng, Dịch tả lợn Châu phi . …) Chi cục đã làm tốt công tác tham mưu để khống chế và ngăn chặn dịch có hiệu quả, giảm thiểu rủi ro ở mức thấp nhất. Tham mưu để chính quyền địa phương thực hiện tốt công tác hỗ trợ cho người dân có gia súc gia cầm bị tiêu hủy tránh trục lợi, đảm bảo nhanh chóng để người chăn nuôi tái sản xuất. Năm 2020 trong phòng chống dịch Covits 19, không lo sợ nguy hiểm đến tính mạng, những cán bộ thú y vẫn hàng đêm thực hiện kiểm soát giết mổ để đảm bảo cho người dân có thực phẩm qua kiểm soát hàng ngày. Bên cạnh đó phối hợp chặt chẽ các Ngành liên quan kiểm tra, xử lý vi phạm trong công tác Chăn nuôi, Thú y trên địa bàn Thành phố góp phần thúc đẩy chăn nuôi phát triển hiệu quả, bền vững, đảm bảo an toàn thực phẩm cho người dân Thủ đô.

Nhân dịp này Chi cục Chăn nuôi và Thú y Hà Nội trân trọng cảm ơn sự quan tâm chỉ đạo giúp đỡ của các cấp các ngành, của các cơ quan thuộc Bộ Nông nghiệp và PTNT. Đặc biệt sự quan tâm chỉ đạo sát sao của Thành ủy, HDND, UBND thành phố, các Sở ngành và sự quan tâm chỉ đạo trực tiếp của Sở Nông nghiệp và PTNT. Sự phối hợp, hợp tác giúp đỡ của các đơn vị, các doanh nghiệp và sự đồng hành của người dân Thủ đô.

Trong thời gian tới, với ngành Nông nghiệp nói chung, ngành Chăn nuôi, Thú y nói riêng dự báo có quá nhiều khó khăn, thách thức bởi biến đổi khi hậu, diễn biến dịch bệnh gia súc gia cầm ngày càng phức tạp, khó lường, nhiều bệnh mới xuất hiện, nhiều bệnh truyền lây giữa người và động vật tái nhiễm, môi trường ô nhiễm nặng, chăn nuôi nhỏ lẻ phân tán tỷ lệ còn cao.

Phát huy kết quả đạt được sau 70 năm xây dựng và phát triển. Chi cục Chăn nuôi và Thú y Hà Nội sẽ tiếp tục làm tốt hơn nữa công tác tham mưu, đặc biệt tham mưu các chính sách để chăn nuôi phát triển hiệu quả, bền vững, đảm bảo an toàn dịch bệnh. Tiếp tục nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, năng lực thực tiễn, kế tục xứng đáng sự nghiệp vẻ vang của các thế hệ đi trước, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ trong công tác Chăn nuôi, Thú y. Chi cục Chăn nuôi và Thú y Hà Nội mong nhận được sự quan tâm chỉ đạo, giúp đỡ nhiều hơn nữa của các cấp các ngành trong thời gian tới để tiếp tục ghi thêm những thành tựu của ngành Thú y nhân ngày ”truyền thống ngành 11/7 hàng năm.”