Ai về xã Cấn Hữu (huyện Quốc Oai – TP Hà Nội) hỏi về tình hình chăn nuôi ở địa phương sẽ được biết ngay nơi đây có một khu chăn nuôi tập trung với quy mô lớn. Anh Nguyễn Văn Lâm (sinh năm 1971) là một người được nhiều người biết đến bởi anh là một trong số những người đi đầu, mạnh dạn ra đầu tư tại khu chăn nuôi tập trung này.

 Với 13.000 m2 được chuyển đổi lúc ban đầu chỉ là khu ruộng trống, chưa biết nuôi con gì cho hiệu quả. Bên cạnh đó bao nhiêu việc đặt ra trong anh nào vốn, kỹ thuật, xây dựng chuồng trại ra sao, phải làm gì và làm như thế nào để sử dụng diện tích đất này có hiệu quả, đúng mục đích. Với thủa ban đầu, hai bàn tay trắng tưởng như không thể vi quá nhiều việc phải làm để hình hài mô hình chăn nuôi ở trang trại quy mô tập trung này. Vốn là một thanh niên muốn lập nghiệp bằng chính đôi tay của mình, anh bắt đầu lao vào thị trường học hỏi, việc đầu tiên anh tìm hiểu là tự mình trực tiếp đến các khu trang trại chăn nuôi bò, lợn, gia cầm, thủy sản trong và ngoài Thành phố để học kinh nghiệm. Tìm hiểu thị trường, nhất là thị trường tiêu thụ chăn nuôi, giá cả thức ăn, giống gia súc, gia cầm, thủy sản. Học hỏi kinh nghiệm của bạn bè đồng nghiệp, người đi trước, đọc sách báo, đặc biệt anh cũng đam mê tìm hiểu các trang thông tin trên mạng, trên trang “Thanh niên lập nghiệp” để đúc rút cho bản thân. Tâm sự vơí chúng tôi về những ngày đầu lập nghiệp, anh như được bộc bạch những khó khăn, vất vả và những gian nan từng trải, từ đào ao với hàng ngàn m3 lấy đất lên để xây dựng chuồng trại, đến việc chọn và nhập con giống vào nuôi, muôn vàn những khó khăn trắc trở. Khởi sự bắt đầu từ năm 2005, anh vay vốn từ các tổ chức tín dụng, quỹ khuyến nông, cộng với việc dồn hết vốn liếng, tài sản từ gia đình, bạn bè, anh có được vài trăm triệu để lập nghiệp. Bắt đầu nuôi cá, tiếp đến nuôi lợn rồi nuôi gà, chăn nuôi cả 03 con tuy vất vả song thấy có hiệu quả vì tận dụng được thức ăn, chất thải từ nuôi lợn, gà làm luôn thức ăn cho cá. 

Sau sáu năm gắn bó đôi khi cả vật lộn với nghề, giờ đây anh đã có trang trại khá lớn ở trong khu chăn nuôi tập trung của xã Cấn Hữu với một quy trình gần như được khép kín, hình thành rõ nét một mô hình “Vườn – ao - chuồng” mà người dân đã quen gọi là mô hình “VAC”. So với một số nơi, diện tích 13 ngàn m2 là không lớn nhưng ở anh đã tính toán, cân nhắc hợp lý để đảm bảo tính tiện lợi và hiệu quả. Diện tích dành cho vườn cây cảnh, cây ăn quả với gần 4000 m2 chủ yếu anh trồng cau Tứ thời và bưởi Diễn (năm qua đã cho thu nhập trên 40 triệu). Diện tích 02 ao dành cho nuôi cá với gần 7000 m2 chủ yếu anh nuôi cá chép lai cho thu hoạch 2 lứa/năm, mỗi lứa từ 4 -5 tấn (cho thu nhập từ 200 – 250 triệu/năm). Với chăn nuôi gà anh dành diện tích khoảng 1.000 m2 chủ yếu nuôi gà chuyên trứng Isa Brawn cho năng xuất cao. Diện tích nuôi lợn trên 700 m2 chủ yếu anh nuôi lợn thương phẩm với gần 500 con đồng thời nuôi 50 lợn nái, 02 lợn đực giống để sản xuất lợn thịt thương phẩm tại chỗ (chăn nuôi lợn, gia cầm có thu nhập từ 200 – 300 triệu đồng/năm). Diện tích còn lại dành cho văn phòng giao dịch, nhà kho, nơi chứa thức ăn, vật dụng chuồng nuôi. Điều đáng nói ở anh là việc anh luôn tìm tòi chịu khó áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật để nâng cao hiệu quả chăn nuôi. Với quy mô như vậy song anh chỉ thuê 4 – 5 lao động thường xuyên, khi thời vụ có thể huy động thêm lao động tại chỗ để tiết kiệm nhân công, giảm chi phí. Ở trang trại anh đã đưa hệ thống máng ăn, máng uống tự động vào chuồng nuôi, từ hệ thống biogas, cống rãnh, hệ thống nuôi chuồng kín anh thiết kế tính toán một cách khoa học từ đó đã đảm bảo các quy trình kỹ thuật nhưng chi phí giảm đầu vào giảm đáng kể.

Nói về thu nhập, anh cho biết doanh thu hàng tháng từ cá, lợn, gia cầm và một số cây ăn quả trong trang trại anh thời điểm hiện tại đạt 700 - 800 triệu đồng/ tháng, trừ chi phí anh tính thực lãi khoảng 50 – 60 triệu đồng/tháng. Quả thật đây là một con số ấn tượng với nhiều người lao động nhất là những người gắn bó với chăn nuôi. Nguồn thu trên một phần dành cho sinh hoạt, nuôi con ăn học phần lớn anh lại tiếp tục đầu tư vào trang trại, từng bước tăng quy mô, nâng cao chất lượng giống để nâng cao năng xuất.

Anh Lâm cũng chia sẻ, cái thuận lợi khi được chăn nuôi ở khu tập trung này cái lớn nhất là hạn chế được dịch bệnh. Được chủ động đầu tư và rất thuận lợi cho việc đi lại giao dịch vận chuyển thức ăn, vật tư ra vào khu mà không ảnh hưởng đến sinh hoạt của người dân như trước đây. Hơn nữa việc chăn nuôi ngoài khu dân cư giảm thiểu được ô nhiễm môi trường, có nhiều điều kiện để nâng chất lượng giống, áp dụng điều kiện kỹ thuật tiên tiến, hiện đại nhằm nâng cao hiệu quả chăn nuôi. Bên cạnh đó chăn nuôi ở một khu sẽ tạo điều kiện cho các hộ xung quanh thành lập chi hội, tổ chăn nuôi để cùng hợp tác phát triển. Do có nhiều đóng góp, chăm lo cho phong trào chung nên anh Lâm được bà con trong khu bầu là chi hội trưởng chăn nuôi. Anh cũng đã có nhiều đóng góp để xây dựng chi hội ngày càng vữn mạnh , đặc biệt trong việt giao dịch với các doanh nghiệp, các cơ sở giết mổ để đảm bảo việc tiêu thụ sản phẩm cho bà còn cùng chi hội. Những năm qua anh cũng tranh thủ được sự quan tâm giúp đỡ của chính quyền địa phương cũng như các cơ quan chuyên môn của huyện, của thành phố để tiếp tục xây dựng khu chăn nuôi tập trung xã Cấn Hữu ngày càng  phát triển. Đến nay khu chăn nuôi tập trung đã có trên 60 hộ chăn nuôi ra khu tập trung, tổng đàn lợn 3.260 con, đàn gia cầm 338.300 con, đàn vịt ngay đạt 20.150 con.

Về định hướng của trang trại anh trong thời gian tới, chủ yếu an nâng cao chất lượng giống, áp dụng tiến bộ kỹ thuật để nâng cao hiệu quả chăn nuôi, phân đấu năm 2015 trang trại đạt trên 1 ngàn lợn, trên 3 ngàn gia cầm. Nói về kinh nghiệm để có hiệu quả như ngày hôm nay, anh chi đơn giản cho rằng trong tôi có lòng đam mê, chịu khó học hỏi và áp dụng khoa học kỹ thuật. Đơn giản vậy song chúng tôi hiểu đó là tố chất con người đầy nghị lực và lòng quyết tâm với nghề. Tuy nhiên, bên cạnh cái được, trong quá trình triển khai thực hiện anh cũng gặp không ít khó khăn như việc tiêu thụ sản phẩm đến nay thật sự anh vẫn chưa yên tâm về tính ổn định, bền vững. Đặc biệt trong bối cảnh chung, giá đầu vào như con giống, thức ăn, chi phí vận chuyển cao nên anh Lâm cùng bà con chăn nuôi cũng gặp không ít khó khăn. Mấy năm qua đã tiêu thụ sản phẩm nhiều song anh và bà con trong Chi hội cũng chưa xây dựng được nhãn hiệu, thương hiệu sản phẩm nên chưa có thị trường tiêu thụ ổn định, giá sản phẩm còn thấp so với giá đầu vào. Bên cạnh đó thời tiết khí hậu thời gian qua diễn biến phức tạp khó lường, dịch bệnh xảy ra ở một số nơi làm ảnh hưởng không nhỏ đến việc sản xuất, lưu thông, tiêu thụ sản phẩm. Anh cũng rất mừng là hiện nay Thành phố có chủ trương phát triển chăn nuôi theo vũng, xã trọng điểm chăn nuôi quy mô lớn ngoài khu dân cư, điều này sẽ rất thuận lợi cho anh và bà con chăn nuôi. Đặc biệt năm qua ngành Nông nghiệp Hà Nội rất chú trọng đến việc xây dựng chuỗi liên kết tiêu thụ sản phẩm, giúp các cơ sở xây dựng nhãn hiệu, thương hiệu sản phẩm và chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật để giúp người chăn nuôi nâng cao hiệu quả chăn nuôi. Đây là điều rất quan trọng để người chăn nuôi yên tâm, mạnh rạn đầu tư phát triển sản xuất.

Là một người dân gắn bó thực thụ với nghề chăn nuôi anh Lâm cũng mong muốn các cơ quan Nhà nước tăng cường quản lý, xử lý nghiêm những sản phẩm chăn nuôi, thực phẩm không rõ nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng, sản phẩm nhập lậu để từ đó nâng cao sức tiêu thụ cho sản phẩm chăn nuôi trong nước. Có những chính sách hỗ trợ trực tiếp đến bà con nông dân về vốn kể cả việc cho \‘\‘ vay tín chấp\‘\‘ để giúp người chăn nuôi mạnh rạn đầu tư chăn nuôi quy mô lớn.

          Về thăm mô hình “VAC” của anh Lâm một lần, hẳn cũng sẽ khó quên bởi con người với chất nông dân thực thụ, mới ngoài 40 mươi tuổi đời (sinh năm 1971) song ở anh đã có cách làm hay, mạnh dạn nhưng đầy hiệu quả. Ở anh chúng tôi còn thấy sự nhiệt tình, cởi mở luôn mong có bà con đến để cũng chia sẻ, đây cũng chính là điều chúng tôi nghĩ mô hình này sẽ được nhân rộng nhanh để ngành chăn nuôi có bước tiến mới hiệu quả, bền vững.

 

                                                                                          Nguyễn Ngọc Sơn-PGĐ Trung tâm Phát triển chăn nuôi Hà Nội.