Trường hợp những ngày thời tiết quá rét nên đi chăn thả trâu bò muộn (sau 9h) và cho về sớm hơn (trước 17h). Khi nhiệt độ xuống dưới 12 độ C nên dừng việc chăn thả ở ngoài đồng nhưng vẫn đảm bảo cho con vật vận động quanh chuồng nuôi đồng thời áp dụng các biện pháp giữ ấm khác như mặc áo ấm, sưởi ấm khu vực chuồng nuôi bằng lò sưởi, thắp điện trong chuồng. 

2. Cho ăn đủ khẩu phần và cân đối về dinh dưỡng nhằm nâng cao sức đề kháng cho trâu bò. Tăng cường cho ăn thức ăn tinh, giàu đạm, đủ vitamin, các loại khoáng, muối ăn. Nên cho trâu bò ăn nhiều bữa trong ngày để đảm bảo cho chúng không bị đói.

Cho ăn thêm đạm Ure với lượng khoảng 3 - 5 g/100kg thể trọng, lưu ý hoà ure với nước sạch vảy đều vào rơm hoặc cỏ cho trâu bò, tuyệt đối không được cho con vật uống trực tiếp. Bổ sung các thức ăn ủ chua như thân cây lạc, lá sắn, củ khoai lang, cho ăn thức ăn rơm ủ với Ure những ngày này là rất tốt. 

Về nước uống, đảm bảo nước sạch, những ngày quá lạnh nên cho con vật uống nước ấm, trước khi cho uống cần hòa thêm một lượng muối cho con vật uống (khoảng 20 -30g/10 lít nước uồng). Có thể dùng 1 – 2 nhánh gừng rã nhỏ hòa khoảng 5 - 10 lít nước  cho trâu bò uống. 

3. Đảm bảo che chắn chuồng trại, tránh gió lùa, nên có chất độn chuồng, thường xuyên giữ nền chuồng khô ráo, sạch sẽ. Những ngày rét có kèm theo mưa cần tăng lần thay chất độn chuồng để trâu bò không bị lạnh; Lưu ý chuồng nuôi bê nghé do con vật còn non, sức đề kháng chưa cao nên phải có chất độn chuồng tốt như rơm khô, cỏ khô, và phải đảm bảo che chắn thặt tốt tránh gió lùa. 

Có thể sử dụng bóng điện hay đốt sưởi cho gia súc trong chuồng nuôi bằng trấu, mùn cưa, than củi, lõi ngô. Nơi để lò sưởi có khoảng cách nhất định, đảm bảo cho trâu bò đủ ấm tránh gây cháy hoặc bị hun khói quá nhiều trong chuồng nuôi có thể gây bỏng cho trâu bò (không nên dùng than tổ ong để sưởi vì rất dễ gây ngộ độc). Bổ sung 1 – 2 quả bồ kết vào lò sưởi để tạo mùi thơm trong khu vực sưởi và hạn chế các bệnh viêm phổi, cảm cúm (thực tế các hộ chăn nuôi sử dụng phương pháp này phản ảnh là rất tốt)

4. May áo giữ ấm cho trâu bò bằng các loại bao tải, có bao tải gai là tốt nhất, hoặc tận dụng các mền chăn cũ đã qua sử dụng, diện tích may nên che chắn nhiều phần thân của trâu bò.

5. Thực hiện tốt các biện pháp phòng dịch bằng biện pháp định kỳ phun thuốc sát trùng lên chuồng trại, các khu vực xung quanh chuồng nuôi (một số loại thuốc sát trùng thông dụng như Vikol, Halamt, Haniodin). Xử lý tốt hệ thống cống rãnh, thoát nước thải, rắc vôi bột xung quanh chuồng nuôi, trên các lối đi để ngăn chặn các loại vi khuẩn gây bệnh xâp nhập.

6. Thực hiện tốt việc tiêm vacxin phòng chống các bệnh truyền nhiễm theo hướng dẫn của cơ quan thú y (Lở mồm long móng, Tụ huyết trùng). Theo dõi sức khoẻ vật nuôi hàng ngày, nếu có dấu hiệu bệnh phải báo ngay cho cán bộ thú y cơ sở đẻ phối hợp kịp thời điều trị bệnh. 

 Những ngày quá rét, trâu bò thường hay xảy ra bệnh cước chân, biểu hiện thấy da chân bị sưng phù, nứt nẻ, có hiện tượng xung huyết. Trường hợp bệnh nặng, lớp biểu bì ở chân có chảy dịch màu vàng, tạo vết loét, gây nhiễm trùng. Nếu không điều trị kịp thời thì tổ chức dưới da bị hoại tử làm cho con vật bị què, nặng hơn có thể kế phát các bệnh truyền nhiễm khác.

Trường hợp trâu bò bị cước chân cần chú ý tăng cường giữ ấm cho con vật, để nền chuồng khô ráo, cho ăn uống đầy đủ có bổ sung muối, khoáng, vitamin. Bệnh mới xuất hiện thấy các khớp sưng, nóng, đỏ đau, con vật đi lại khó khăn có thể dùng gừng giã nhỏ hoà với rượu để xoa bóp hoặc dung cám gạo rang nóng bọc vào khăn chườm nóng cho con vật; đồng thời cho trâu bò vận động tại chuồng để tăng cường tuần hoàn máu tại chân, tránh hiện tượng trâu bò nằm nhiều không vận động làm các khớp sưng phù bệnh càng thêm nặng. 

Các biện pháp trên cần thực hiện đồng bộ để nâng cao hiệu quả chống rét cho cơ thể con vật đảm bảo sức khỏe cho đàn trâu bò trong mùa đông ./. 

 

 

                                                                     Nguyễn Ngọc Sơn-PGĐ Trung tâm Phát triển chăn nuôi Hà Nội