Thời gian qua, ngành Nông nghiệp Hà Nội đã hỗ trợ các địa phương xây dựng và nhân rộng các mô hình nuôi trồng thủy sản theo hướng VietGAP (các quy định về thực hành sản xuất nông nghiệp tốt cho các sản phẩm nông nghiệp, thủy sản ở Việt Nam).

Nuôi trồng thủy sản theo hướng này không chỉ cho hiệu quả kinh tế cao, tạo ra sản phẩm sạch, an toàn, mà còn góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường và giảm chi phí sản xuất.

Mô hình nuôi trồng thủy sản theo hướng VietGAP tại xã Trung Tú (huyện Ứng Hòa) cho hiệu quả kinh tế cao. Ảnh: Hương Giang

Hiệu quả rõ rệt

Sau thời gian nuôi cá nhưng hiệu quả kinh tế không cao (cá nuôi hay bị bệnh, chết hàng loạt do môi trường nước ô nhiễm, thời tiết diễn biến phức tạp, gây thiệt hại lớn về kinh tế), được sự hỗ trợ, hướng dẫn của các ngành chức năng, gia đình ông Lê Văn Phương ở xã Trung Tú (huyện Ứng Hòa) đã chuyển sang nuôi trồng thủy sản theo hướng VietGAP, trên quy mô 2,7ha.

Nuôi cá theo hướng VietGAP, ông Lê Văn Phương nhận thấy, cá ăn khỏe nhưng lại tiêu tốn ít thức ăn hơn so với hình thức nuôi trước đây và đặc biệt không cần dùng kháng sinh để phòng, trị bệnh.

Tương tự, gia đình bà Đỗ Thị Thu Hà ở xã Đại Áng (huyện Thanh Trì) cũng được Trung tâm Khuyến nông Hà Nội (Sở NN&PTNT Hà Nội) hỗ trợ xây dựng mô hình nuôi trồng thủy sản theo hướng VietGAP, trên quy mô 1ha.

Khi tham gia mô hình, gia đình bà được hỗ trợ 50% giống và quá trình triển khai mô hình được cán bộ ngành Nông nghiệp thường xuyên kiểm tra, hướng dẫn kỹ thuật chăm sóc và quản lý ao nuôi. Gia đình bà được tìm hiểu cách xử lý nguồn nước nuôi; phương pháp kiểm tra các chỉ số môi trường nước bằng test nhanh; cách nhận biết và phòng trị một số bệnh thường gặp trên cá nuôi nước ngọt. Hiện tại, cá khỏe mạnh, đồng đều, không mang mầm bệnh.

Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Hà Nội Vũ Thị Hương cho biết, từ đầu năm 2024 đến nay, Trung tâm đã phối hợp với các huyện tiếp tục triển khai các mô hình nuôi trồng thủy sản theo hướng VietGAP với quy mô 25ha tại các huyện: Phúc Thọ, Ứng Hòa, Ba Vì, Mỹ Đức, Thanh Trì, Phú Xuyên. Các mô hình này mang lại hiệu quả rõ rệt, cá sinh trưởng, phát triển tốt, tỷ lệ sống đạt 81,5%, cho năng suất hơn 12 tấn/ha; lãi suất hơn 95 triệu đồng/ha, cao hơn 10-15% so với phương pháp truyền thống. Tham gia mô hình nuôi trồng thủy sản, nông dân được cán bộ của ngành Nông nghiệp tập huấn, tư vấn kỹ thuật, lấy mẫu kiểm tra, đánh giá, phân tích chất lượng nước và ghi chép nhật ký chăm sóc trong quá trình nuôi.

Đặc biệt, các hộ nuôi đều quan tâm đến vấn đề an toàn, vệ sinh thực phẩm, sức khỏe động vật thủy sản, bảo vệ môi trường, bảo đảm cho ra sản phẩm đạt chất lượng và tiêu chuẩn.

“Việc nuôi trồng thủy sản theo tiêu chuẩn VietGAP đã góp phần nâng cao ý thức cho người dân trong quản lý môi trường nước, phòng và trị bệnh bằng các chế phẩm sinh học, giảm thiểu ô nhiễm môi trường, tạo ra sản phẩm sạch, an toàn cho người tiêu dùng và nâng cao giá trị sản xuất”, bà Vũ Thị Hương cho hay.

Hỗ trợ cơ sở hạ tầng và xây dựng chuỗi liên kết

Mặc dù đem lại hiệu quả kinh tế cao hơn so với phương pháp nuôi truyền thống, song việc nhân rộng diện tích nuôi trồng thủy sản theo hướng VietGAP vẫn còn gặp không ít khó khăn. Chẳng hạn, nguồn nước, thức ăn, con giống, sử dụng thuốc, hóa chất đều phải ghi chép nhật ký, trong khi đó nông dân chưa thoát khỏi tập quán sản xuất cũ, chỉ dựa vào kinh nghiệm, nên nhiều hộ thiếu kiên nhẫn để duy trì mô hình. Chi phí đầu tư ban đầu cao hơn, đầu ra không ổn định, sản phẩm vẫn bị đánh đồng với nuôi truyền thống, khiến nhiều hộ dân không mặn mà với mô hình theo hướng VietGAP.

Nhằm giảm thiểu ô nhiễm môi trường, bảo đảm tính bền vững trong nuôi trồng thủy sản nước ngọt; tạo ra sản phẩm sạch, an toàn cho người tiêu dùng và nâng cao giá trị sản xuất, việc đẩy mạnh phát triển vùng nuôi trồng thủy sản theo hướng VietGAP đang được ngành Nông nghiệp Thủ đô và các địa phương chú trọng triển khai.

Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Nội Tạ Văn Tường cho biết, ngành Nông nghiệp sẽ phối hợp với các địa phương mở rộng mô hình nuôi thủy sản theo hướng VietGAP, gắn với nhu cầu thị trường và lợi thế của từng vùng; khuyến khích người dân, hợp tác xã ứng dụng khoa học, công nghệ và tiến bộ kỹ thuật vào khâu chế biến, bảo quản sau thu hoạch.

“Ngành Nông nghiệp sẽ phối hợp với các địa phương kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ các cơ sở sản xuất, kinh doanh con giống, thức ăn thủy sản, chế phẩm sinh học và xử lý môi trường, bảo đảm cung cấp nguồn giống, thức ăn có chất lượng tốt phục vụ cho nuôi trồng thủy sản. Các địa phương cần bố trí kinh phí đầu tư cơ sở hạ tầng, tạo thuận lợi cho nông dân khi thực hiện các mô hình nuôi thủy sản theo hướng VietGAP”, ông Tạ Văn Tường nhấn mạnh.

Theo Phó Chủ tịch UBND huyện Phú Xuyên Nguyễn Trọng Vĩnh, thời gian tới, huyện tiếp tục phối hợp với Sở NN&PTNT mở các lớp tập huấn về áp dụng quy trình sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP cho các hộ nông dân; chỉ đạo các xã đẩy mạnh phát triển vùng nuôi trồng thủy sản theo hướng VietGAP. Huyện cũng tiếp tục hỗ trợ về cơ sở hạ tầng, xây dựng thương hiệu, chuỗi liên kết tiêu thụ sản phẩm, nhằm nâng giá bán ra thị trường.