Từ ngày 22-7, do ảnh hưởng của cơn bão số 2, các tỉnh miền núi phía Bắc và nhiều nơi trên địa bàn Hà Nội xảy ra mưa lớn... Mưa lũ khiến mực nước nhiều con sông dâng cao, gây ngập úng hàng trăm héc ta cây rau, màu và lúa mùa 2024 trên địa bàn thành phố.

Để khôi phục sản xuất sau mưa bão, ngành Nông nghiệp Hà Nội đang phối hợp với các địa phương đôn đốc, hướng dẫn nông dân khẩn trương thực hiện các biện pháp chăm sóc diện tích cây trồng bị ảnh hưởng, bảo đảm năng suất các loại cây trồng.

Người dân phường Trung Hưng (thị xã Sơn Tây) xuống đồng khắc phục diện tích lúa bị úng ngập. Ảnh: Thanh Thúy

Mưa lũ gây thiệt hại nặng nề

Hiện trên địa bàn thành phố, lúa trà sớm bắt đầu phân hóa đòng, lúa đại trà đang đẻ nhánh rộ, cây màu đang giai đoạn phát triển thân lá. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của cơn bão số 2, một số nơi bị úng ngập cục bộ, ảnh hưởng đến cây trồng.

Theo ông Vũ Văn Hà ở xã Tráng Việt (huyện Mê Linh), đợt mưa lớn vừa qua đã làm ảnh hưởng hơn 1.000m2 rau xanh của gia đình. Ở vùng đất trũng, nước lũ gây úng ngập rau màu; còn ở các chân ruộng cao, rau màu dập nát, hư hỏng nhiều. Ngoài ra, sau đợt mưa lớn, có thời điểm thời tiết xảy ra nắng nóng, khiến gốc rau bị úng, nhiều loại sâu bệnh, nấm táp lá xuất hiện, ảnh hưởng đến năng suất cây trồng.

Ảnh hưởng của đợt mưa bão vừa qua cũng khiến 2 sào lúa vụ mùa 2024 của gia đình ông Nguyễn Văn Sang ở xã Cao Dương (huyện Thanh Oai) bị ngập nặng. Mấy ngày nay, nước đã rút, song qua kiểm tra đồng ruộng, lúa đều đã bị thối dễ, coi như vụ mùa này mất trắng.

Chủ tịch UBND xã Hoàng Văn Thụ (huyện Chương Mỹ) Lê Hoài Thi cho biết, tổng diện tích canh tác lúa vụ mùa của toàn xã khoảng 300ha, nhưng đợt mưa vừa qua đã làm hơn 100ha lúa bị ngập sâu dưới nước. Lúa tại những khu vực bị ngập nước lâu ngày gần như bị hỏng…

Thống kê diện tích lúa, rau màu bị ảnh hưởng bởi mưa lũ trên địa bàn thành phố, Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn thành phố Hà Nội cho hay, tính đến ngày 1-8, có khoảng 845,5ha diện tích lúa trên địa bàn thành phố bị ngập nước: Chương Mỹ 347ha, Thanh Oai 300ha, Quốc Oai 177ha, Thạch Thất 9,5ha…; số diện tích lúa bị mất trắng khoảng 172,1ha: Quốc Oai 75ha, Chương Mỹ 46,4ha, Thanh Oai 30ha, Thạch Thất 20,7ha.

Chăm sóc rau sau đợt úng ngập tại xã Tráng Việt (huyện Mê Linh). Ảnh: Tùng Nguyễn

Chủ động nguồn giống để trồng dặm

Để khắc phục kịp thời hậu quả của mưa bão gây ra, hoàn thành kế hoạch sản xuất vụ mùa 2024, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Hà Nội (Sở NN&PTNT) Lưu Thị Hằng đã đề nghị các địa phương xác định cụ thể hiện trạng diện tích bị ngập úng để theo dõi chặt chẽ; kịp thời khoanh vùng tiêu úng nhanh cho diện tích lúa mùa đã gieo cấy, không để lúa và rau màu bị úng ngập trong thời gian dài. Các địa phương cũng cần chủ động tiêu cạn nước đệm trên hệ thống sông trục và kênh mương nội đồng, giữ nông mặt ruộng; huy động các lực lượng khơi thông dòng chảy trên các kênh tiêu, kiểm tra tôn cao bờ vùng, bờ thửa, bờ kênh tiêu, bảo đảm tiêu nước nhanh gọn cho các vùng có nguy cơ ngập úng.

Đối với diện tích cây rau màu, cây công nghiệp ngắn ngày vụ mùa trên đất chuyên màu, các địa phương, nông dân cần chú trọng tiêu thoát nước khi có mưa lớn; tập trung chăm sóc sớm những diện tích đã gieo trồng, bảo đảm cho cây sinh trưởng phát triển tốt. Còn đối với cây công nghiệp, cây ăn quả lâu năm, cần tập trung thu hoạch nhanh, gọn; đồng thời chỉ đạo người dân tiến hành cắt, tỉa tán, dọn vệ sinh, tạo thông thoáng cho vườn cây ăn quả, đề phòng bão lớn, lũ, ngập úng. Sau bão, lũ, ngập úng, khẩn trương đào mương ở các mặt luống để thoát nước; xới phá váng để rễ cây được thông thoáng và triển khai các biện pháp kỹ thuật chăm sóc, bón phân để phục hồi vườn cây.

Theo Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Nội Tạ Văn Tường, các cán bộ kỹ thuật của Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp các huyện, thị xã cần bám sát đồng ruộng, dự tính, dự báo tình hình phát sinh gây hại của các đối tượng dịch hại sau mưa bão để có biện pháp phòng trừ kịp thời, hạn chế thấp nhất ảnh hưởng của sâu bệnh hại gây ra.

Dự báo thời gian tới, miền Bắc khả năng đón thêm những đợt mưa to diện rộng. Do vậy, ngành Nông nghiệp Thủ đô, các địa phương và nông dân cần theo dõi chặt chẽ diễn biến thời tiết, chủ động, sẵn sàng các biện pháp ứng phó với những diễn biến xấu do thời tiết và các sinh vật hại gây ra, bảo đảm năng suất các loại cây trồng.

Phó Chủ tịch UBND thị xã Sơn Tây Lê Đại Thăng: Tập trung khắc phục cây trồng bị ngập úng

Vụ mùa 2024, thị xã Sơn Tây gieo cấy 609,2ha lúa; cây rau màu và cây trồng khác 759,9ha. Trong những ngày qua, do ảnh hưởng của bão số 2 và thời tiết liên tục có mưa to đã gây ngập úng cục bộ một số diện tích lúa, rau màu trên địa bàn thị xã. Tính đến ngày 1-8, tổng diện tích bị úng ngập khoảng 211,26ha tập trung ở các xã, phường: Cổ Đông, Sơn Đông, Trung Sơn Trầm, Kim Sơn, Xuân Sơn, Thanh Mỹ, Trung Hưng, Đường Lâm.
Để phục hồi sản xuất ngay sau khi nước rút, UBND thị xã đã chỉ đạo các đơn vị chức năng kịp thời hướng dẫn nông dân những biện pháp kỹ thuật chăm sóc những diện tích rau màu bị ngập. Đối với diện tích lúa bị ngập úng, chết, không thể gieo cấy bổ sung, ngay sau khi nước rút, nông dân có thể chuyển sang trồng rau ăn lá, cây ngắn ngày. Thị xã đề nghị các địa phương, đơn vị và nông dân tăng cường kiểm tra đồng ruộng, theo dõi sát diễn biến tình hình thời tiết, sâu bệnh hại cây trồng để có biện pháp phòng trừ kịp thời, hiệu quả.

Giám đốc Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp Hoài Đức Cao Văn Tuyến:Chăm sóc vườn cây ăn quả sau bão

Do ảnh hưởng của cơn bão số 2, từ đêm ngày 22-7 đến ngày 31-7, trên địa bàn huyện có mưa vừa, mưa to, có nơi mưa rất to dẫn đến ngập úng cục bộ một số diện tích lúa, rau màu, cây ăn quả.

Để khắc phục hậu quả sau mưa bão, đối với diện tích trồng lúa, các địa phương đã huy động mọi nguồn lực khơi thông các dòng chảy tiêu úng, làm cỏ sục bùn, dặm tỉa các khóm lúa bị chết… Đáng chú ý, Hoài Đức có diện tích trồng cây ăn quả lớn (hơn 1.000ha), chủ yếu là cây bưởi, nhãn, ổi, táo... Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện đã kịp thời hướng dẫn các biện pháp khắc phục để giảm thiểu thiệt hại cho người sản xuất. Cụ thể, đào sâu rãnh luống từ 30 đến 40cm để hạ thấp mực nước ngầm trong vườn, nhằm triệt tiêu nhanh độ ẩm, bão hòa đất, tránh cây trồng bị úng sinh lý, giảm chất lượng số quả còn lại trên cây. Đồng thời, thu dọn tàn dư thực vật, rắc vôi bột mặt luống hoặc trực tiếp vào gốc; chủ động phòng trừ bệnh thối rễ do nấm…

Phó Chủ tịch UBND xã Nam Phương Tiến (huyện Chương Mỹ) Lê Văn Lanh: Chủ động phương án khôi phục sản xuất ngay sau khi nước rút

Dù lũ sông Bùi đã giảm, nhưng mực nước nội đồng vẫn cao. Tính đến ngày 1-8, xã vẫn còn úng ngập 70ha lúa, 10ha rau màu, 6ha cây ăn quả, tràn bờ 135ha nuôi trồng thủy sản, 17.327m2 chuồng trại chăn nuôi bị ngập... Sau khi nước lũ rút, xã sẽ chỉ đạo và tổ chức cho nhân dân sản xuất, gieo trồng những loại cây còn thời vụ. Cụ thể, nếu trước ngày 10-8, nước lũ rút, xã sử dụng các giống lúa ngắn ngày (sinh trưởng trong thời gian 90-95 ngày), như: PC6, TH 3-3, TH 3-5...; còn xa hơn thời gian trên, xã ưu tiên gieo trồng các loại rau màu...

Về vật tư, ngay từ đầu vụ mùa, xã đã xây dựng kế hoạch dự phòng 1,1 tấn lúa giống, bảo đảm khôi phục 150ha lúa bị thiệt hại vì úng ngập; trong đó, xã dự phòng 50%, nông dân 50% khối lượng giống. Để hoàn thành thời gian gieo cấy trước ngày 15-8, xã sẽ theo dõi chặt chẽ tốc độ lưu thoát sông Bùi, chỉ đạo nông dân gieo mạ trên các gò đất cao; huy động máy cấy của xã và xã bạn...