Lâu nay, người dân ở một số địa phương khu vực ngoại thành loay hoay với việc trồng cây gì, nuôi con gì đem lại hiệu quả cao, nên điều kiện kinh tế còn gặp nhiều khó khăn. Xuất phát từ thực tế trên, Trung tâm Khuyến nông Hà Nội đã xây dựng mô hình kết hợp cá + lúa với quy mô 60ha tại các huyện Ứng Hoà, Mỹ Đức, Phú Xuyên thu hút 30 hộ gia đình tham gia. Đối tượng đưa vào nuôi là cá rô phi là chính, chiếm 70%, cá chép: 15%, cá trắm cỏ: 5% và cá mè: 5%. Sự nổi trội của mô hình này, trong quá trình nuôi đã sử dụng chế phẩm sinh học EMC để xử lý môi trường nước tại ra sản phẩm bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm. Các hộ tham gia được hỗ trợ 100% giống cá chép và rô phi, 20% vật tư gồm thức ăn công nghiệp, thuốc, chế phẩm sinh học và được tập huấn kỹ thuật nuôi cá, biện pháp phòng bệnh... Kết quả mỗi vụ cho năng suất cá đạt 4 tấn/ha, năng suất lúa đạt 5 tấn/ha, đem lại thu nhập trên 70 triệu đồng/ha. Nhận thấy mô hình này phát huy hiệu quả, không những tiết kiệm chi phí, bảo đảm tính bền vững nên người dân các địa phương liên tiếp mở rộng diện tích nuôi trồng.

Cũng lĩnh vực nuôi trồng thuỷ sản, Trung tâm còn triển khai nhiều mô hình hiệu quả cao được nông dân hồ hởi đón nhận. Đơn cử như mô hình nuôi cá tầm thương phẩm vừa được triển khai tại xã Khánh Thượng (Ba Vì). Sau 6 tháng nuôi cá tầm tại 4 hộ với quy mô mỗi hộ 50m3, trọng lượng cá đạt bình quân 1,8kg/con. Với giá bán trên thị trường như hiện nay 210 - 230 nghìn đồng/kg, trừ chi phí mỗi hộ dân thu lợi nhuận trên 40 triệu đồng, cao hơn hẳn so với nuôi thả các loại cá thông thường. ông Nguyễn Văn Trường, Chủ tịch UBND xã Khánh Thượng cho hay, địa phương đang loay hoay với “bài toán” phát triển kinh tế, được Trung tâm tạo điều kiện triển khai hiệu quả mô hình này, giúp một số hộ dân thoát nghèo, vươn lên làm giàu trên đồng đất quê hương mình. Theo ông Trường, sự tồn tại và phát triển các của mô hình khuyến nông sẽ giải quyết được nhiều tiêu chí trong xây dựng nông thôn mới.

Ông Nguyễn Văn Chí, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Hà Nội cho biết: để người dân tiếp cận với tiến bộ khoa học trong nông nghiệp, Trung tâm đã xây dựng triển khai nhiều mô hình trình diễn như: Trình diễn các giống lúa mới; mô hình đậu tương trên rau; mô hình nuôi trồng thủy sản; chăn nuôi gia súc, gia cầm…, ở nhiều địa phương trên địa bàn thành phố, sau đó mời các nông hộ đến tham quan, học tập kinh nghiệm để nhân rộng. Phương pháp tuyên truyền này vừa trực quan, sinh động, vừa gần gũi với nhà nông nên hiệu quả được nâng lên rõ rệt. Chỉ tính riêng năm 2013, Trung tâm triển khai 28 dạng mô hình, trong đó: Trồng trọt 16 dạng, chăn nuôi 8 dạng, thuỷ sản 4 dạng mô hình trên địa bàn 21 quận, huyện, thị xã với trên 11.000 hộ dân tham gia. Thực tế theo dõi, hầu hết các mô hình khuyến nông luôn tạo được tính mới, khác biệt và đột phá trong sản xuất nông nghiệp. Nhiều mô hình nổi bật được ngành Nông nghiệp thành phố đánh giá cao, có sức lan toả lớn.

Đối với trồng trọt, việc đưa cơ giới hóa vào sản xuất và thu hoạch đóng vai trò rất quan trọng, góp phần giải phóng sức lao động đáng kể. Thành phố Hà Nội hàng năm có khoảng 200.000ha đất trồng lúa 2 vụ, cơ cấu giống chủ yếu là các giống lúa thuần Trung Quốc, tổ chức sản xuất lúa cơ bản theo phương pháp truyền thống, hiệu quả kinh tế thấp, nên nông dân nhiều nơi không mặn mà với nghề trồng lúa. Từ đòi hỏi của thực tiễn, Trung tâm đã khai biện pháp gieo thẳng lúa bằng công cụ kéo tay hiệu quả rất rõ nên được bà con nông dân trên địa bàn thành phố tích cực áp dụng. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã chỉ đạo Trung tâm phối hợp với các địa phương, tuyên truyền, hướng dẫn bà con nông dân mở rộng diện tích gieo thẳng lúa theo hàng bằng công cụ kéo tay trên toàn địa bàn thành phố. Trung tâm đã mua 1.000 công cụ gieo thẳng lúa theo hàng bằng máy kéo tay; đồng thời in 500 đĩa hình hướng dẫn quy trình kỹ thuật gieo thẳng lúa theo hàng. Chủ trương của thành phố, đến năm 2015, phần đấu nâng diện tích lúa gieo thẳng hàng băng công cụ kéo tay lên 50% tổng diện tích trồng lúa, khi đó lợi nhuận thu được là trên 5.000 tỷ đồng.

Qua tìm tòi, tiếp thu kinh nghiệm, năm 2013, Trung tâm tiếp tục triển khai mô hình trình diễn gieo mạ khay, cấy lúa bằng máy, quy mô 120ha tại các huyện Thanh Oai và Chương Mỹ với 338 hộ dân tham gia. Mô hình được đánh giá là thành công và được xem như bước đột phát trong sản xuất nông nghiệp. Thị sát các điểm thực hiện mô hình này cho thấy, so với phương pháp cấy lúa truyền thống, sản xuất mạ khay, cấy máy có nhiều ưu điểm như: Giảm cho phí sản xuất nhờ giảm lượng giống, ngày công lao động, một máy cấy trung bình mỗi ngày cấy được 1ha, tương đương với sức cấy của 25-30 người theo phương pháp truyền thống. Do cấy nông, thưa nên lúa đẻ nhánh sớm, ruộng lúa thông thoáng ít sâu bệnh, giảm chi phí mua thuốc bảo vệ thực vật, giảm thiểu ô nhiễm môi trường. Năng suất lúa cấy bằng máy cao hơn từ 8-11%, lợi nhuận tăng hơn 6 triệu đồng/ha. Mô hình đã làm thay đổi nhận thức của người nông dân, làm thay đổi tập quán sản xuất, thúc đẩy dồn điền, đổi thửa, từng bước đưa cơ giới hoá đồng bộ vào sản xuất, góp phần thực hiện công nghiệp hoá, hiện đại hoá nông nghiệp, nông thôn.

Có thể nói, việc xây dựng và nhân rộng các mô hình trình diễn, đưa cơ giới hóa vào nông nghiệp là bước chuyển trong công tác khuyến nông, từng bước nâng cao trình độ nhận thức cho bà con nông dân. Hiệu quả của các mô hình sản xuât nông nghiệp đã chứng mimh công tác khuyến nông của thành phố Hà Nội đang ngày càng đổi mới và luôn sát cánh cùng với nông dân, giúp dân làm giàu trên chính đồng đất của mình.