Nghị định 109/2018/NĐ-CP về nông nghiệp hữu cơ (NNHC) được Chính phủ ban hành và có hiệu lực từ ngày 15/10/2018 được coi là tiền đề, tạo hành lang pháp lý cho NNHC phát triển.

Phát triển NNHC đang là xu thế của nền sản xuất nông nghiệp sạch. Theo số liệu thống kê của Bộ NN&PTNT, nếu như cách đây 10 năm, cả nước chỉ có khoảng 10.000ha canh tác hữu cơ ở những vùng thuận lợi thì đến nay, đã có hơn 76.000ha diện tích canh tác NNHC; sản lượng cũng tăng gấp 4 lần so với cách đây 10 năm. Hiện, cả nước có khoảng 100 DN tham gia sản xuất NNHC, đã xuất hiện nhiều tập đoàn lớn tham gia vào thị trường này. Tuy nhiên, tiêu chuẩn về NNHC mới được ban hành trước năm 2018 nhưng gần như không được áp dụng rộng rãi trong thực tiễn, thậm chí không có đơn vị nào đủ tư cách pháp nhân đứng ra chứng nhận theo tiêu chuẩn đó.

Thực tế cho thấy, trước năm 2018, đã có nhiều DN tâm huyết làm NNHC nhưng gặp khó khăn trong thời gian dài do không nhận được sự trợ giúp từ phía ngành chức năng, các tổ chức tín dụng, do trước đây chưa có chính sách ban hành riêng cho NNHC. Từ thực tế đó, theo đề xuất của Bộ NN&PTNT, ngày 29/8/2018, Chính phủ đã ban hành Nghị định 109/NĐ-CP về NNHC, ban hành tiêu chuẩn quốc gia về NNHC. Đồng thời, Bộ NN&PTNT cũng xây dựng Đề án phát triển NNHC giai đoạn 2018 – 2025 và tầm nhìn đến 2030.

Chủ tịch Hiệp hội NNHC Việt Nam Hà Phúc Mịch đánh giá, Nghị định 109/NĐ-CP được coi là tiền đề và là cú hích lớn, tạo hành lang pháp lý cho NNHC phát triển. Trong đó, có nhóm chính sách đầu tiên quy định những đơn vị, cá nhân sản xuất kinh doanh sản phẩm NNHC được hưởng tất cả các chính sách mà Chính phủ đã ban hành khuyến khích phát triển nông nghiệp nông thôn. Cụ thể như chính sách về ưu đãi tín dụng cho phát triển nông nghiệp, chính sách cho DN nhỏ và vừa, cho nông nghiệp công nghệ cao, chính sách khuyến nông… Ngoài ra, Nghị định còn ban hành thêm một điều quy định các chính sách đặc thù cho NNHC. Theo đó, sẽ hỗ trợ 100% kinh phí cho quy hoạch xác định vùng sản xuất NNHC phù hợp với tiêu chuẩn sản xuất NNHC và 100% kinh phí để hỗ trợ chứng nhận lần đầu cho các tổ chức, cá nhân.

Theo ông Mịch, để NNHC phát triển, UBND các tỉnh, TP cần sớm triển khai đưa Nghị định 109 vào thực tiễn. Các địa phương có thể ban hành thêm các chính sách ưu tiên của tỉnh cho phát triển NNHC. Ngoài ra, các địa phương cần chủ động và cụ thể hơn trong phát triển tại địa phương như hỗ trợ sản xuất phân bón hữu cơ, giống cây trồng, vật nuôi, thức ăn hữu cơ. Đối với các cá nhân, tổ chức tham gia vào chuỗi sản xuất, tiêu thụ và sử dụng sản phẩm hữu cơ cần định hướng rõ thị trường tiêu thụ sản phẩm hữu cơ của gia trại, trang trại...