Dịch Covid-19 diễn biến phức tạp tại nhiều địa phương thời gian qua đã làm đứt gãy chuỗi lưu thông, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp. Tuy nhiên, những tín hiệu tích cực từ việc tiêu thụ nông sản tại các tỉnh Sơn La, Bắc Giang, Lạng Sơn… trong những ngày gần đây cho thấy, các bộ, ngành, địa phương, cộng đồng doanh nghiệp đã chủ động triển khai đồng bộ nhiều giải pháp để thích ứng với diễn biến thị trường cũng như dịch bệnh.

Chủ động xây dựng các kịch bản ứng phó

Thời điểm vải thiều vào vụ thu hoạch cũng là lúc Bắc Giang trở thành “tâm dịch Covid-19". Dù vậy, theo Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Bắc Giang Dương Thanh Tùng, nhờ chủ động xây dựng các kịch bản ứng phó theo từng cấp độ dịch bệnh, vải thiều Bắc Giang đã được đưa lên sàn thương mại điện tử, tiêu thụ ổn định tại các siêu thị, cửa hàng tiện ích. Mặt khác, tỉnh đã được Bộ NN&PTNT cùng các ngành, địa phương hỗ trợ tiêu thụ trong nước cũng như làm thủ tục xuất khẩu sang Nhật Bản, Trung Quốc…

Còn Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Hải Dương Trần Văn Hảo cho biết, với kinh nghiệm đúc rút trong quãng thời gian ứng phó đợt dịch Covid-19 hồi đầu năm và sự hỗ trợ tích cực của Bộ Công Thương, tháng 5 vừa qua, Hải Dương đã tổ chức thành công hội nghị xúc tiến thương mại bằng hình thức trực tuyến với 131 điểm cầu tại 12 quốc gia, thu hút 300 doanh nghiệp tham gia. Ngay sau hội nghị, vải thiều Hải Dương đã được tiêu thụ ổn định trên các sàn thương mại điện tử.

Trong khi đó, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Nội Nguyễn Ngọc Sơn thông tin, ngoài các giải pháp ổn định thị trường nông sản Thủ đô, Sở NN&PTNT đã phối hợp với Sở Công Thương Hà Nội tổ chức nhiều hoạt động hỗ trợ kết nối, đưa nông sản của các địa phương gặp khó khăn do tác động của dịch Covid-19 vào các kênh phân phối hiện đại. Đến nay, Hà Nội đã hỗ trợ tiêu thụ 130 tấn gà đồi của thành phố Chí Linh (tỉnh Hải Dương); 56.000 tấn xoài và 98.000 tấn nhãn của tỉnh Sơn La; 12.000 tấn rau củ, trái cây, thủy sản của các tỉnh: Hải Dương, Quảng Ninh…

Về vấn đề này, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến cho hay, song song với đẩy mạnh xuất khẩu, Bộ NN&PTNT đã phối hợp cùng các bộ, ngành, địa phương kết nối tiêu thụ nông sản qua nhiều kênh, xây dựng các kịch bản ứng phó dịch bệnh, bảo đảm không để đứt gãy chuỗi sản xuất - tiêu thụ…

Tuy nhiên, Cục trưởng Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản (Bộ NN&PTNT) Nguyễn Quốc Toản cũng khuyến cáo, hiện nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ đang gặp khó khăn về tài chính để duy trì các kho lạnh bảo quản nông sản. Một vướng mắc khác ảnh hưởng đến việc tiêu thụ nông sản là năng lực điều tiết, phân luồng nông sản tại các cửa khẩu chưa được cải thiện đáng kể…

Tăng cường kết nối tiêu thụ

Để thúc đẩy tiêu thụ nông sản trong bối cảnh dịch Covid-19 tiếp tục diễn biến phức tạp, theo Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) Phan Văn Chinh, các bộ, ngành, địa phương cần xây dựng thêm các khu trung chuyển ở khu vực cửa khẩu, giúp giảm chi phí logistics (hiện, chiếm 15-20% tổng chi phí kinh doanh xuất khẩu), qua đó giảm giá thành, nâng cao sức cạnh tranh cho nông sản Việt Nam.

Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) Vũ Bá Phú thông tin thêm, thực tế thời gian qua cho thấy, việc đưa nông sản lên các sàn thương mại điện tử đã mở ra kênh phân phối hiện đại và hiệu quả trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp. Thời gian tới, Cục sẽ tiếp tục phối hợp với các địa phương, các sàn thương mại điện tử trong nước và quốc tế, chung sức giúp kênh phân phối này thêm bền vững, kết nối chuỗi cung ứng - tiêu thụ.

Ở góc độ doanh nghiệp, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Ameii Việt Nam (quận Hoàng Mai) Nguyễn Khắc Tiến chia sẻ, sản phẩm xuất khẩu chủ lực của công ty là vải thiều Hải Dương, Bắc Giang xuất sang Nhật Bản. Để bảo đảm nguồn vải thiều chất lượng, công ty đã đầu tư nhà máy chế biến tại huyện Thanh Hà (tỉnh Hải Dương), đồng thời mong muốn Nhà nước hỗ trợ cộng đồng doanh nghiệp - trong đó có Công ty cổ phần Ameii Việt Nam, bằng cách quy hoạch vùng nguyên liệu theo tiêu chuẩn quốc tế và tháo gỡ các vướng mắc về chứng nhận nguồn gốc, xuất xứ…

Cũng về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan cho biết, Bộ sẽ đẩy mạnh phối hợp với các địa phương quy hoạch vùng nguyên liệu, xây dựng các nhà máy chế biến, tăng hàm lượng chế biến của nông sản xuất khẩu, từ đó chủ động tiêu thụ nông sản trong mọi tình huống. Cùng với đó, Bộ sẽ làm việc với 9 tập đoàn bán lẻ trong nước về việc chuẩn bị thành lập Hiệp hội Tiếp thị sản phẩm nông nghiệp Việt Nam; thiết lập một hệ thống kết nối thông tin, dữ liệu (từ xuất xứ, quy mô, sản lượng, thời điểm thu hoạch đến chất lượng sản phẩm), cung cấp thường xuyên, công khai tới các hệ thống bán lẻ, phân phối lớn.

Ngoài ra, Bộ NN&PTNT sẽ sát cánh cùng Bộ Công Thương, các địa phương, doanh nghiệp chủ động, sáng tạo, linh hoạt điều chỉnh phương thức sản xuất, kinh doanh để vừa thúc đẩy tiêu thụ nông sản, vừa bảo đảm phòng, chống dịch Covid-19. Bộ cũng cân đối nguồn tiêu thụ trong nước, đẩy mạnh xuất khẩu sang các thị trường chính, như: Trung Quốc, Nhật Bản, Hoa Kỳ, EU…

Với vai trò là cơ quan quản lý nhà nước về nông nghiệp tại địa phương, Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Nội Chu Phú Mỹ khẳng định, ngành Nông nghiệp Thủ đô sẽ tiếp tục triển khai đồng bộ nhiều giải pháp để ổn định cung - cầu lương thực, thực phẩm cho người dân Hà Nội, mở rộng thị trường tiêu thụ nông sản Thủ đô, đồng thời hỗ trợ các tỉnh, thành phố tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp trong bối cảnh dịch bệnh…