Chương trình số 04-CTr/TU (ngày 17-3-2021) của Thành ủy Hà Nội sau hơn 3 năm thực hiện, đến nay nhiều chỉ tiêu đã hoàn thành. Phóng viên Báo Hànộimới đã có cuộc trao đổi với Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Nội Nguyễn Xuân Đại để làm rõ hơn kết quả đạt được và những giải pháp thực hiện trong thời gian tới, nhằm hoàn thành các chỉ tiêu trong Chương trình số 04-CTr/TU trước kế hoạch đề ra.

Hoàn thành xây dựng nông thôn mới cấp thành phố trước một năm

- Trước hết, xin đồng chí đánh giá kết quả thực hiện Chương trình số 04-CTr/TU của Thành ủy Hà Nội về "Đẩy mạnh thực hiện hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới gắn với cơ cấu lại ngành Nông nghiệp và phát triển kinh tế nông thôn, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nông dân giai đoạn 2021-2025" đến thời điểm này?

- Có thể khẳng định, với sự nỗ lực, cố gắng của cả hệ thống chính trị, sự đồng hành của người dân, Chương trình số 04-CTr/TU của Thành ủy Hà Nội đến thời điểm này đã đạt rất nhiều kết quả. Tính đến tháng 7-2024, trong tổng số 33 chỉ tiêu của Chương trình số 04-CTr/TU, Hà Nội đã có 12 chỉ tiêu hoàn thành kế hoạch của cả giai đoạn 2021-2025; dự kiến đến hết năm 2024 có thêm 14 chỉ tiêu hoàn thành và cơ bản hoàn thành. Hiện tại, toàn bộ 382/382 xã của thành phố đã đạt chuẩn nông thôn mới, 188 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao (vượt chỉ tiêu Chương trình số 04-CTr/TU đề ra) và 76 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu (theo kế hoạch của thành phố, năm 2024 có thêm ít nhất 35 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu, như vậy, đến cuối năm 2024 số xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu sẽ vượt chỉ tiêu của chương trình đặt ra là 80 xã).

Hiện tại, có 4 huyện: Gia Lâm, Đông Anh, Thanh Trì, Hoài Đức đã hoàn thiện hồ sơ huyện nông thôn mới nâng cao trình Bộ NN&PTNT, phấn đấu trong tháng 8-2024 được Thủ tướng Chính phủ công nhận. Ngoài ra, có 3 huyện: Thanh Oai, Thường Tín, Đan Phượng đang hoàn thiện hồ sơ huyện nông thôn mới nâng cao và trình thành phố trong tháng 8-2024.

Diện mạo nông thôn mới khang trang tại xã Đông Xuân (huyện Sóc Sơn). Ảnh: Quang Thái

- Một trong những mục tiêu quan trọng mà Chương trình số 04-CTr/TU đặt ra, đó là hoàn thành xây dựng nông thôn mới cấp thành phố vào năm 2025. Hiện tại, việc thực hiện nội dung này ra sao, thưa đồng chí?

- Để được công nhận hoàn thành xây dựng nông thôn mới cấp thành phố, Hà Nội cần thực hiện 8 chỉ tiêu. Hiện nay các chỉ tiêu này đều được thành phố thực hiện hoàn thành và cơ bản hoàn thành. Như tôi đã nhắc tới ở trên, Hà Nội có 100% số huyện, thị xã đạt chuẩn và hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới; hơn 40% số xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao; có Đề án xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025 được HĐND thành phố thông qua; đất cây xanh sử dụng công cộng trên địa bàn tối thiểu là 4m2/người; có ít nhất 70% số ki lô mét đường huyện, đường tỉnh, quốc lộ trên địa bàn được trồng cây xanh dọc tuyến đường; Chỉ số hài lòng của người dân, tổ chức đối với sự phục vụ của cơ quan hành chính nhà nước thuộc tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quản lý (Chỉ số SIPAS) đạt theo quy định…

Hiện tại, thành phố Hà Nội chỉ còn chỉ tiêu: “Có ít nhất 20% số huyện đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao” đang chờ được Trung ương đánh giá, công nhận. Với kết quả đạt được, Hà Nội đang nỗ lực cao độ để được Trung ương công nhận hoàn thành xây dựng nông thôn mới cấp thành phố nhân dịp kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô (10/10/1954 - 10/10/2024), hoàn thành trước một năm so với mục tiêu đề ra.

- Với kết quả đạt được rất khả quan, nhiều khả năng các chỉ tiêu trong Chương trình số 04-CTr/TU của Thành ủy sẽ hoàn thành sớm hơn so với kế hoạch đề ra. Vậy theo đồng chí, đâu là bài học kinh nghiệm?

- Ngay sau khi Chương trình số 04-CTr/TU được ban hành (ngày 17-3-2021), đồng chí Phó Bí thư Thường trực Thành ủy, Trưởng ban Chỉ đạo Chương trình số 04-CTr/TU đã rất quyết liệt, sát sao chỉ đạo; cùng với đó là sự chỉ đạo của HĐND, UBND, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố, các ban, ngành, đoàn thể, tổ chức chính trị, sở, ngành, quận, huyện, thị xã và đặc biệt là sự vào cuộc của người dân đã giúp cho Chương trình số 04-CTr/TU có được những kết quả như ngày hôm nay.

Trong hơn 3 năm thực hiện Chương trình số 04-CTr/TU (từ năm 2021 đến nay), thành phố đã huy động được 83.087 tỷ đồng để hiện thực hóa các mục tiêu. Thành phố cũng có các chương trình hỗ trợ triển khai thực hiện, như: Chương trình đầu tư 3 lĩnh vực: Giáo dục - y tế - văn hóa, với tổng kinh phí 49.203,4 tỷ đồng; Chương trình phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, hỗ trợ 13 xã dân tộc với tổng kinh phí là 2.664,09 tỷ đồng. Ngoài ra, đối với từng sở, ngành đều có các dự án đầu tư trên địa bàn các xã. Bên cạnh đó, trong 3 năm qua, có 10 quận của thành phố đã hỗ trợ các huyện xây dựng nông thôn mới với tổng kinh phí lên tới 917 tỷ đồng.

Cùng với vốn đầu tư từ ngân sách thành phố, các địa phương cũng đã huy động được nguồn kinh phí lớn từ xã hội hóa dành cho xây dựng nông thôn mới. Nhờ đó, nông thôn Hà Nội đã có cơ sở hạ tầng đồng bộ, hiện đại, hài hòa với sự phát triển đô thị...

Hướng tới xây dựng nông thôn thông minh

- Trong số 33 chỉ tiêu của Chương trình số 04-CTr/TU, hiện thành phố còn khó khăn gì, thưa đồng chí?

- Dù đã đạt những kết quả khả quan, song việc thực hiện Chương trình số 04-CTr/TU của Hà Nội vẫn còn gặp không ít khó khăn, hạn chế, trong đó có 20 chỉ tiêu mà thành phố cần tiếp tục phấn đấu. Chẳng hạn, đối với chỉ tiêu tỷ lệ trường công lập (mầm non, tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông) được công nhận đạt chuẩn quốc gia còn thời hạn ở khu vực nông thôn: Mục tiêu đặt ra là 85%, đến hết năm 2023 mới đạt 81%; làng nghề, làng có nghề được công nhận: Mục tiêu là 50 làng nghề, đến hết năm 2023 mới có 24 làng nghề; hợp tác xã hoạt động hiệu quả: Mục tiêu là 80%, đến hết năm 2023 mới đạt 65%...

Trong 6 tháng đầu năm 2024, Hà Nội mới có thêm được 11 xã có nước sạch, còn 113 xã chưa được cấp nước sạch tập trung. Bên cạnh đó, công tác quy hoạch và quản lý quy hoạch, quản lý trật tự xây dựng, quản lý đất đai, vệ sinh môi trường, thu gom, xử lý chất thải rắn, nước thải khu vực nông thôn còn hạn chế. Công tác chuyển đổi, chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp chưa tương xứng với tiềm năng và lợi thế của Thủ đô. Việc thu hút doanh nghiệp đầu tư vào sản xuất nông nghiệp chưa nhiều, nhất là chế biến sâu; sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao còn hạn chế, dịch bệnh trên đàn gia súc, gia cầm luôn tiềm ẩn nguy cơ bùng phát... Việc phát triển nghề và làng nghề vẫn còn phân tán, thiếu tính bền vững, quy mô sản xuất nhỏ lẻ, dẫn đến công tác đầu tư, cải tiến và áp dụng công nghệ tiên tiến còn khó khăn...

- Những khó khăn, hạn chế này tiếp tục được Hà Nội tháo gỡ như thế nào trong thời gian tới để cán đích mục tiêu Chương trình số 04-CTr/TU?

- Đối với xây dựng nông thôn mới, Ban Chỉ đạo Chương trình số 04-CTr/TU của Thành ủy đã chỉ đạo tập trung và ưu tiên dành nguồn lực đầu tư để bảo đảm hoàn thành các tiêu chí xây dựng huyện nông thôn mới nâng cao, xã nông thôn mới nâng cao, xã nông thôn mới kiểu mẫu, phấn đấu về đích theo đúng kế hoạch. Bên cạnh đó, các huyên, thị xã cần chủ động cân đối, bố trí ngân sách cấp huyện, cấp xã và huy động các nguồn khác trên địa bàn để triển khai thực hiện, bảo đảm mục tiêu đề ra. Ban Chỉ đạo Chương trình số 04-CTr/TU của Thành ủy cũng đã giao nhiệm vụ cụ thể cho từng sở, ngành chủ trì, phối hợp, phụ trách từng tiêu chí triển khai các giải pháp hoàn thành chỉ tiêu…

- Với đặc thù là Thủ đô, xây dựng nông thôn mới trên địa bàn thành phố có nhiều khác biệt so với các tỉnh, thành phố khác trên cả nước. Ở chặng đường mới, Hà Nội có định hướng ra sao, thưa đồng chí?

- Trong những năm qua, nông thôn Hà Nội có tốc độ đô thị hóa rất nhanh, đòi hỏi các địa phương xây dựng nông thôn mới phải song hành với phát triển đô thị và phát triển hài hòa giữa đô thị và nông thôn. Quan điểm chỉ đạo của thành phố đối với các xã đã đạt chuẩn nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu, là tiếp tục duy trì, giữ vững danh hiệu đã đạt được; đồng thời, không ngừng hoàn thiện, nâng cao chất lượng các tiêu chí để hướng tới mục tiêu cao hơn là xây dựng nông thôn thông minh trong giai đoạn tiếp theo.

- Trân trọng cảm ơn đồng chí!